|
Detaljni izvedbeni plan |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Akademska godina | 2015. / 2016. | Semestar | Ljetni | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Studij | Preddiplomski sveučilišni studij povijesti, Preddiplomski sveučilišni studij sociologije, Preddiplomski sveučilišni studij komunikologije | Godina studija |
1. - 3. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
I. OSNOVNI PODACI O PREDMETU |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Naziv predmeta | Znanost i religija | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kratica predmeta | IZBP-85 | Šifra predmeta | 153218 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Status predmeta | Izborni | ECTS bodovi | 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Preduvjeti za upis predmeta | Nema | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ukupno opterećenje predmeta | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vrsta nastave | Ukupno sati | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Predavanja | 30 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Seminari | 15 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mjesto i vrijeme održavanja nastave | HKS – prema objavljenom rasporedu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
II. NASTAVNO OSOBLJE |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nositelj predmeta | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ime i prezime | Stipe Kutleša | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Akademski stupanj | Doktor znanosti | Zvanje | Redoviti profesor | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kontakt e-mail | stipekutlesa1@mail.com | Telefon | +385 (1) 915069544 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Konzultacije | Prema objavljenom rasporedu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
III. DETALJNI PODACI O PREDMETU |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jezik na kojem se nastava održava | Hrvatski | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Opis predmeta |
Upoznati studente s temeljnim odrednicama znanosti i religije te o njihovu odnosu u prošlosti i danas. Iznijet će se modeli njihova međusobnog odnosa od razilaženja i sukoba do dijaloga i komplementarnog pristupa stvarnosti. Ukazat će se na prednosti i nedostatke znanosti ali i religije te njihov odnos prema filozofiji, teologiji i drugim pristupima svijetu. Posebno su važne suvremene rasprave o odnosu znanosti i religije pa će se u tom kontekstu govoriti o teološkim dokazima o opstojnosti Božjoj, o postanku svemira, biološkoj evoluciji, o novim tumačenjima znanstvenih pristupa kao što su novi ateizam, scijentizam, inteligentni dizajn i kreacionizam. Također će se raspravljati o odnosu vjere i razuma u svjetlu novih znanstvenih paradigmi te o mogućnosti objašnjenja čuda. Posebno je važna rasprava o tome pobija li znanost vjeru te hoće li religija nestati i hoće li znanost zamijeniti religiju. Na koncu će se razmotriti pitanja uloge religije i znanosti u etičkom postupanju u vezi sa suvremenim znanstvenim i tehnološkim postignućima. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Očekivani ishodi učenja na razini predmeta |
1. Usvojiti temeljne spoznaje o znanosti, religiji i njihovu međuodnosu 2. Kritički se odnositi prema postignućima u pojedinim područjima ljudske spoznaje 3. Kritički analizirati i tumačiti izvore te znanstvenu i stručnu literaturu 4. Razvijati interdisciplinarni, multidisciplinarni i komplementarni pristup 5. Aktivno i argumentirano sudjelovati u raspravi 6. Napisati jasan i argumentiran pismeni rad 7. Održati jasno i strukturirano usmeno izlaganje 8. Usvojiti spoznaje o potrebi pridržavanja etičkih načela u radu i životu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Literatura | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Obvezna | Odabrana poglavlja iz: E. McGrath, Znanost i religija, Zagreb, 2015.; J. C. Lennox, Je li znanost pokopala Boga?, Split, 2013.; K. Ward, Zašto gotovo sigurno ima Boga?, Zagreb, 2010.; M. Poole, „Novi“ ateizam, Zagreb, 2014.; M. Crvenka, Prirodne znanosti i religija, Zagreb, 2010.; A. McGrath i J.Collicut McGrath, Dawkinskova iluzija, Zagreb, 2012. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dopunska | V. Bajsić, Granična pitanja religije i znanosti, Zagreb, 1998.; P. Becker, U stupici svijesti? Duh i mozak u raspravi teologije, filozofije i prirodnih znanosti, Zagreb, 2015.; A. Benz, Budućnost svemira. Slučaj, kaos, Bog, Zagreb, 2006.; P. Chauchard, Vjera kršćanskog znanstvenika, Zagreb, 1977.; D. Chopra, L. Mlodinow, Sukob svjetonazora, Čakovec, 2012.; F. C. Collins, Božji jezik, Zagreb, 2008.; R. Dawkins, Iluzija o Bogu, Zagreb, 2007.; B. Davies, God and the New Physics, Penguin Books, Middlesex – New York – Victoria – Markham – Auckland, 1983.; B. Davies, Uvod u filozofiju religije, Zagreb, 1998.; T. Eagleton, Razum, vjera i revolucija, Zagreb, 2010.; I. Golub, V. Paar, Skriveni Bog, Zagreb, 2008.; Ivan Pavao II, Fides et ratio – Vjera i razum, Zagreb, 2004. – I. Kešina, Znanost – vjera – etika, Split, 2005.; A. Kresina, Čovjek s onu stranu tvari, Zagreb, 1989.; D. Lambert, Znanost i teologija, Zagreb, 2003.; S. Morandini, Teologija i fizika, Zagreb, 2012.; R. L. Numbers (ed.), Galileo goes to Jail, Harward University Press, Cambridge, Mass. – London, England, 2009.; J. Polkinghorn, Belief in God in an Age of Science, Yale University Press, New Haven – London, 1998.; F. Stuhlhofer: Prirodoznanstvenici i pitanje Boga, Zagreb, 1995.; C. H. Vosen, Galileo Galilei i rimska osuda kopernikanskog sustava, Zagreb, 1993. Popis preporučene literature nije konačan i proširit će se novim naslovima u dogovoru s polaznicima kolegija, sukladno odabranim temama seminarskog rada. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Način ispitivanja i ocjenjivanja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Polaže seDa | Isključivo kontinuirano praćenje nastaveNe | Ulazi u prosjekDa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Preduvjeti za dobivanje potpisa i polaganje završnog ispita |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Način polaganja ispita |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Način ocjenjivanja | Brojčana ljestvica ocjenjivanja studentskog rada: dovoljan (2) – 50–64,9% Način stjecanja ocjene: a) Nastavne aktivnosti – 70 % ocjene
b) Završni ispit – 30% ocjene (za prolaz je nužno riješiti 50% ispita)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Detaljan prikaz ocjenjivanja unutar Europskoga sustava za prijenos bodova |
|
Datumi kolokvija | 7. i 12. termin predavanja. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Datumi ispitnih rokova | Prema objavljenom rasporedu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
IV. TJEDNI PLAN NASTAVE |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Predavanja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tjedan | Tema | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. | Uvodno predavanje: izlaganje plana i načina rada, obrazloženje studentskih obveza, upućivanje na osnovne probleme kolegija i na literaturu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2. | Određenje znanosti, njezin predmet i metode te njezine specifičnosti | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3. | Religija, njezino porijeklo, te njezin odnos prema teologiji, filozofiji i znanostima | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4. | Znanost i religija – sukob, dijalog ili sklad? – Modeli njihova međuodnosa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5. | Povijesni primjeri nesporazuma znanosti i religije | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
6. | Stvaranje i evolucija svemira (kozmička evolucija) - znanstveni, filozofijski i religijski pristup | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
7. | KOLOKVIJ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
8. | Biokemijska evolucija, darvinizam, inteligentni dizajn, kreacionizam | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
9. | Nove znanstvene paradigme i religija | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
10. | Djelovanje Boga u svijetu - slučaj, kaos, determinizam | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
11. | Znanstveni ateizam i scijentizam i teistički odgovor. Znanost i religija kod znanstvenika | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
12. | KOLOKVIJ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
13. | Čuda - znanost, filozofija i religija | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
14. | Znanost i mistika | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
15. | Etički i društveni značaj znanosti i religije | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Seminari | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tjedan | Tema | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. | Uvodno predavanje: objašnjenje studentskih obaveza, podjela seminarskih zaduženja, upute o načinu rada | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2. | Dometi znanosti, verifikacija i falsifikacija | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3. | Filozofijski korijeni prirodnih znanosti | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4. | Modeli odnosa znanosti i religije | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5. | Krivotvorine iz povijesti znanosti – slučaj Galilei | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
6. | Antropijsko načelo. Boškovićeva metafizika-fizika i suvremena znanost | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
7. | KOLOKVIJ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
8. | Darwin, evolucija, religija | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
9. | Dokazi za Božje postojanje | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
10. | Bog i kaos | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
11. | Vjera i razum | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
12. | KOLOKVIJ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
13. | Iracionalnost vjere? Religioznost znanstvenika | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
14. | Znanost i mistika | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
15. | Sociobiologija, medicina, bioetika i etika odgovornosti |